Varo Varo

Ha'a-poto-ra'a-parau

Te tahi parau nō tō na fānaura'a, te-tanu-ra'a-hia te pū-fenua. Te rā'au e fa'atere i muri a'e i te fānaura'a. Te aura'a nō Avatoru. Te mau i'oa fenua nō te mata'eina'a o Avatoru. Te marae nō Maherehonae, e parauhia terā marae o Teonemahue, tei ni'a i terā one teitei. Te parau nō Hoarau Teuira, tō na tupuna. Te mau tāura : o 'Ūrī-rere-i-hava'i (e 'ūrī) ē o Ra'iva (e manu).

Résumé

Propos au sujet de son accouchement, mise en terre du placenta. Les remèdes traditionnels utilisés après l’accouchement. Signification d’Avatoru. Les toponymes du district d’Avatoru. Le marae Maherehonae situé sur une longue dune de sable Teonemahue qui lui a donné son nom. Propos concernant son ancêtre Hoarau Teuira. Les animaux protecteurs : le chien 'Ūrī-rere-i-hava'i et l’oiseau Ra'iva.

Te mau vāhi i fa'ahitihia / Lieux évoqués : Avatoru, Rangiroa.

Mataua Paiea e ta'ata tumu nō Avatoru i te fenua nō Ra'iroa. 
E uiuira'a mana'o tei tupu i Pape'ete (te aroā nō Tīpaeru'i) i te fenua nō Tahiti.

Mataua Paiea est originaire d’Avatoru sur l’île de Rangiroa.
Interview réalisée à Pape'ete (quartier de Tīpaeru'i) sur l’île de Tahiti.

Matahiti fānaura'a nō te ta'ata fa'ati'a / Année de naissance du témoin : 1908.

Te mau reo / Langues : Reo tahiti

Te mau rāve'a / Données techniques :

Papa mātāmua / Support original : cassette audio
Ta'ata-uiui / Collecteur : Delphine Doom
Ta'ata pāpa'i parau / Rédacteur de la fiche : Fabiola Itchner
Tāpa'o-niu / Côte : SEE0224 / VAT012
Maorora'a / Durée : 30 miniti / minutes
Matahiti huihuira'a / Année de collecte : 1987
Faufa'a ha'aputu nō / Fonds : PSPE – Programme de Sauvetage du Patrimoine Ethnographique
Te ha'a nūmerara'a 'e te fa'a'ohipara'a i te haruharura'a parau tumu / Numérisation et traitement de l'enregistrement original : Tuhiva Lambert