‘Ōrero a Victor Teriierooiterai (Juillet 2025)

‘ŌRO’A HA’AMAURA’A ‘EI MERO NŌ TE FARE VĀNA’A MŌNIRĒ 25 NŌ ‘ĀTOPA MATAHITI 1976

E hoa here mā, i roto i nā «Hīro’a» e pae i ma’iri a’enei, ‘ua tai’o mai tātou i te ‘ā’ai o te Fare Vāna’a mai tōna ha’amau-ra’a-hia mai, i te matahiti 1972 e tae roa mai i teie ‘anotau.

Irotoiteieve’aiti,‘eirotoho’iitemauve’aehaeremai,etai’omaitātoui te mau ‘ōrero a te mau Vāna’a i te mahana a ha’apārahihia ai rātou i ni’a i tō rātou ti’ara’a Mero nō te Fare Vāna’a. E ha’amata tātou, ma te ‘ōrero a Victor Teriierooiterai.

TE AROHARA’A

TeTāvananuiē,etaenoaatuitemau mana tei ‘āpe’e mai ia ‘oe,
‘Ia ora na!
Te FARE VĀNA’A ē, mai ia ‘oe Tevane MA’AMA’ATUA-I-AHU-TAPU, te ‘Aivāna’a Nui, te pou tahi, te Ti’ara’a o te ‘Ōrero,

‘Ia ora ‘oe !
E te mau ‘Aivāna’a ē, ‘e te mau Ihi ē, tei ‘āmui mai ‘e tei ma’iri ē,
‘Ia ora ‘outou !
E te mau Ti’ati’a Ve’a ē, ‘e te mau Mataara ē, ‘e te mau ti’arautī,
‘e te mau manihini ē, ‘outou ‘e tātou ato’a i ‘āmui mai i raro a’e i teie nei fare,
‘Ia ora ‘āmui tātou !

TE FA’ATENI NŌ RA’APOTO

‘O RA’APOTO nei, huā’ai nā TAHI-PUA-NUI tāne ‘e nā FA’AREVA vahine. E ‘ū’ā te ‘ū’ā ‘o RA’APOTO, ‘o tē tai pu’upu’u, ‘e te anoano, ‘o manureva tā’iri’iri. E pahu te tai moana, ‘āpa’i te ta’ata ‘o AVEA, ‘ei tapu nō te ARI’I RA’APOTO, RA’APOTO a mo’e. ‘E tē fa’atae ato’a nei au i te aroha ia ‘oe RA’APOTO vahine ‘e te feti’i tā’āto’a. ‘Ia ora na ‘outou !

TE FA’ATENI NŌ RA’APOTO

‘O RA’APOTO nei, huā’ai nā TAHI-PUA-NUI tāne ‘e nā FA’AREVA vahine. E ‘ū’ā te ‘ū’ā ‘o RA’APOTO, ‘o tē tai pu’upu’u, ‘e te anoano, ‘o manureva tā’iri’iri. E pahu te tai moana, ‘āpa’i te ta’ata ‘o AVEA, ‘ei tapu nō te ARI’I RA’APOTO, RA’APOTO a mo’e. ‘E tē fa’atae ato’a nei au i te aroha ia ‘oe RA’APOTO vahine ‘e te feti’i tā’āto’a. ‘Ia ora na ‘outou !

TE AHIMĀ’A TE FARE ‘AITO

E ahimā’a nā te fare ‘aito, tahutahu hāmani,
fa’ati’ati’a te vahie, hō’ē i tahatai tautahi
te ‘amu, mai tā te ‘ahuru, ‘a ro’ohia e te ti’i
tāpae. Tahua ‘ino ho’i Taputu-rouru tahua vāvāhira’a ‘apu upo’o.

PARAU TUPUNA – ‘O TEHURITAUA HUĀ’AI

Nā Aruru-Nui Fa’atomo-a-Va’a nō Ari’i-Tū te tāne ïa, ‘a noho i te vāhi nō Tū-Tea-ahu- rei ïa TEAO-TERA’I-RARO tei fānau ia Ta’ihia ari’i nō Hiti. Haere i Raroto’a ra ‘ua fa’ati’a i te mata’eina’a e vaiiho atu i te huā’ai tei pi’ihia i teie ā mahana ia TANGI-IA.

‘O ‘Orohena i ni’a, ‘o Oro-Peru te tahua i raro, te ‘ōutu i tai ‘o Nu’uroa, ‘o te Pūfareri’i te marae, te paepae o Mahina-Tepeva, e fare ‘Aira’a Upu ho’i ‘o Puna’auia ‘e ‘o Teiho Ari’i te ‘orometua.

TENĀ FARE HA’API’IRA’A ‘O UPORU

I apato’erau ‘ia Hiti ‘o UPORU. E mou’a i ni’a ‘o ‘OROHENA, tahua i raro MATA-VAI, ‘ōutu i tai te FAU-ROA. I UPORU te ti’ara’a fare ‘Ai- Ra’a-Upu ‘e te Ana-Vaha-Rau.

‘O TOA te manava nō Ra’iātea, ‘e ‘o MU- REO firifiri ‘aufau nō VAI-ARI, nā ‘orometua vahine o te Ana-Vaha-Rau, tei reira te mau pipi tamāroa ‘e te mau pipi tamāhine. ‘O HIRO i ‘ī roa i te upu nō te fa’aro’o noa atu nārāpaeitefare‘aoreāho’iifa’aōhuaite pupu pipi tāua fare ra, ‘e ‘oia atura tei hau roa a’e i te ‘ite ‘e tei riro ‘ei ‘orometua nō te FARE-‘AIRA’A-UPU nō UPORU.

Tei reira te mau pipi tamāroa ; nā te hui ari’i nō TAHITI, nō RA’IĀTEA ‘e tei au mai. E ti’a ato’a i te ha’api’ira’a nō ‘ŌPOA te mau pipi tahu’a o te mau marae, te tahutumu nō te upu ha’amorira’a ïa, te upu ti’arautī nō te mau pehepehe tama’i. E mea nā roto i te tārava, te ‘ute, te pā’ō’ā, te tāmau-‘ā’au-ra’a i te mau peu pa’ari huru rau o te Fenua.

Etenu’uatuaē,emanateupu,‘eipōurii vaho, ‘ei mārama i roto. Mai te tahi vai ‘ue. E manu ē ‘a horo, ‘ei ueue ‘a vī, ‘ei tau papa ‘ōhie.

Hō mai te upu, hō mai te vāna’a, hō mai te ‘ōrero ‘e i te pou tahi nei. Fano te Rā ē hiti a’era, tei te rā e hiti a’era te ora.

TE TAU O TE VA’A AMA ‘ORE

E mea nā ni’a i te va’a tau’ati te mau ihitai mā’ohi ‘āfa’ira’a i te ro’o o TAHITI NUI nā te ara, mai HA’AVAI atu, ‘e RAROTO’A, AO-TEA-ROA, UPORU, VAIHĪ, TUĀMOTU, NU’UHIVA, MA’AREVA, RAPA-ITI, RAPA- NUI ‘e RURUTU mā.