Te tahi mau fa’a’ohipara’a nō te tīpaniē, tuvava, uefa, vānira, vari e te vetiver (Hiro’a n°171 – Janvier 2022)

Teie te tahi nau rā’au-ō-‘āpī-mai e tupu nei i ‘Ōpūnohu i Mo’orea.

Tīpaniē, Plumeria obtusa, frangipanier, Singapore white obtusa, MOD

E ‘āfa’ihia teie tumu rā’au i te ārea matahiti 1852. E ‘ūa’a tō na tiare raverau ‘ū e te no’ano’a i te mau ‘āva’e tiurai.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Tūvava, Psidium guajava, goyavier, guava, MOD

E ‘āfa’ihia teie tumu rā’au i te ārea matahiti 1815. E fa’a’ohipahia te raue’ere nō te ‘āmaha-hītoto, te he’a, e hou e pohehia ai te vahine i te ma’i ‘āva’e. E ‘amu te tamari’i i te mā’a hotu, ia ‘amu rahi rā e tumau.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Uefa, Bixa orellana, rocouyer, Achiote, MOD

E ‘āfa’ihia teie rā’au. I te mātāmua e rave te vahine i te huero ō te mā’a ei parai fa’anehenehe ‘utu ‘ute’ute.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Vānira, Vanilla planifolia, vanille, Vanilla, MOD

E ‘āfa’ihia teie rā’au i te matahiti 1848 mai Mānira e te ‘ātimarara purutia Hamelin. E no’ano’a nō te tino. E tu’u-ato’a-hia i roto i te mau mā’a ooo.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Vari, Oryza sativa, riz, Rice, MOD

E ‘āfa’ihia teie mā’a penei a’e e te tinitō i tae mai i te mau matahiti 1890-1930 i Tahiti. I reira, ua tanuhia i Tema’e e Paopao i Mo’orea, i ‘Ātimāono i Tahiti i te mau vāhi vari. ‘Aore e tanu-fa’ahou-hia. E pi’ihia tō na mā’a raiti.

>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>

Chrysopogon zizanioides, vétiver, vetiver, MOD

E ‘āfa’ihia teie ‘aihere. E ha’amau tō na pūpā i te repo ō te fa’a ‘eiaha ia he’e i raro i te ua. E ravehia tō na a’a māre’are’a ei ‘ā’ara i roto i te hei.

MOD = rā’au-ō-‘āpī-mai